  
签到天数: 100 天 [LV.6]虫鸣光布 - UID
- 2
- 帖子
- 3281
- 精华
- 114
- 经验
- 7213 EXP
- 金钱
- 7289 $
- RP
- 313 点
- 续了
- 1377 s
- 最后登录
- 2025-3-29
|
http://weibo.com/ttarticle/p/show?id=2309404011591170406664#_0
国语罗马字是一套汉字拉丁化方案,曾是中华民国的国家标准。它和通字方案一样使用复杂的拼写规则来标示声调,不像其他方案要用到调号或数字。
因为以拼写来标调,国语罗马字的拼音中不少字母也用来标示声调,而不代表实际的音节。例如汉语拼音和威玛拼法的ai,在国语罗马字可写成ai、air、ae,或ay(分别表示国语的四声)。这里的r不发声,仅标示阳平声。但阳平声不一定以r代表,就像国语罗马字的iou、you、yeou,或yow,对应汉语拼音和威玛拼法的you。国语罗马字其不需特殊符号或数字便可标调的特点,却使以国语罗马字做拼音的文字相对来说可读性高出许多。
历史
国语罗马字由林语堂倡议,赵元任作主要研究,从1925年到1926年获国语推行委员会协助,1928年9月26日由国民政府大学院公布。它与当时已流行的注音符号并存,其后于1940年易名为译音符号。
声调规则
标示声调是借由加入或改变字母(替换另一字母),多为更动元音或双元音。注意下表所指元音指 a、e、i、o、u、y 等字母(iu部分变化较特殊);浊音声母则指 m、n、l、r 等字母。
阴平声
同无声调之拼法;例如:花 hua、乌 u。但浊音声母(m、n、l、r)则在声母后加 h;例如:猫 mhau、拉 lha、扔 rheng。
阳平声
(1) 在韵母(包含ong)的元音后面加 r;例如:茶 char、同 torng、神 shern。
(2) 韵母为 i、u 开头者改为 y、w;例如:羊 yang、黄 hwang。
(3) 韵母仅有单一元音 i、u 时则改为 yi、wu;例如:宜 yi、胡 hwu。iu 改为 yu;例如:徐 shyu。
(4) 浊音声母(m、n、l、r)则同无声调之拼法;例如:民 min、泥 ni、连 lian、人 ren。
上声
(1) 韵母中仅有一个元音,则将其双写;例如:起 chii、古 guu、反 faan。
(2) 将复合韵母中之 i、u 改为 e、o;例如:假 jea、管 goan、许 sheu、海 hae、好 hao。
(3) 韵头韵尾都有 i、u 者,改韵头不改韵尾;例如:鸟 neau、拐 goai。
(4) ei, ie, ou, uo 四韵则不改 i、u而是把 e、o 双写;例如:美 meei、口 koou、解 jiee、果 guoo。
(5) 如音节为 i、u 开头时,则变音后在前加 y、w;例如:雅 yea、五 wuu。但 ie、uo两韵则改韵头为 y、w;例如:也 yee、我 woo。
去声
(1) 韵尾为 -i、-u、-n、-ng、-l 者改为 -y、-w、-nn、-nq、-ll;例如:在 tzay、到 daw、半 bann、正 jenq、二 ell。
(2) 其他各韵(包含iu)在韵尾之后加 h;例如:世 shyh、地 dih。
(3) 如音节为 i、u 开头时,应改为 y、w;例如:要 yaw、遇 yuh。但若 i、u 为唯一元音时则前加 y、w;例如:意 yih、映 yinq。
轻声
同无声调之拼法,在音节前方加上一点;例如:的 .de。
国语罗马字韵母变化表
其他特殊规则
老国音
老国音特有之v(?)、ng(?)、gn(?)等三个浊音变调方式如 m、n、l、r。
老国音的短促入声,则在韵尾加上 q;例如:贴 tieq、鹿 luq。
儿化音
韵尾之 i、n 省去;例如:孩儿 hair-erl 写作 harl,扇儿 shann-erl 写作 shall,味儿 wey-erl 写作 well。
y、i、iu 等韵加el,其余加 l;例如:丝儿 sy-erl 作 syel、今儿 jin-erl 作 jiel、鱼儿 yu-erl 作 yuel;明儿 ming-erl 作 mingl、后儿 how-erl 作 howl。
例外
以下是规则的例外字词:
“罗马字”国际上的名字为Romatzyh(本应为Luomaatzyh),以配合罗马的名字Roma。
虽然“一”、“七”、“八”和“不”字的声调随内文改变,它们的国语罗马字拼法恒定,分别是 i、chi、ba和 bu。
使用状况
国语罗马字使用不广,现今中国大陆虽使用汉语拼音标示地名,但是为区别山西省与陕西省,乃将陕西省写作Shaanxi Province,元音双写即是受到国语罗马字影响。另外部分华人姓名也会沿用元音双写表示三声或-r表示二声的规则,如著名数学家陈省身(Shiing-Shen Chern)以及中华民国总统马英九 (Ying-jeou Ma)。
汉语 ┌─── 国语罗马字 ───┐
拼音 一声 二声 三声 四声
a a ar aa ah
ai ai air ae ay
an an arn aan ann
ang ang arng aang anq
ao au aur ao aw
ba ba bar baa bah
bai bai bair bae bay
ban ban barn baan bann
bang bang barng baang banq
bao bau baur bao baw
bei bei beir beei bey
ben ben bern been benn
beng beng berng beeng benq
bi bi byi bii bih
bian bian byan bean biann
biao biau byau beau biaw
bie bie bye biee bieh
bin bin byn biin binn
bing bing byng biing binq
bo bo bor boo boh
bu bu bwu buu buh
cha cha char chaa chah
chai chai chair chae chay
chan chan charn chaan chann
chang chang charng chaang chanq
chao chau chaur chao chaw
che che cher chee cheh
chen chen chern cheen chenn
cheng cheng cherng cheeng chenq
qi chi chyi chii chih
qia chia chya chea chiah
qian chian chyan chean chiann
qiang chiang chyang cheang chianq
qiao chiau chyau cheau chiaw
qie chie chye chiee chieh
qin chin chyn chiin chinn
qing ching chyng chiing chinq
qiong chiong chyong cheong chionq
qiu chiou chyou cheou chiow
qu chiu chyu cheu chiuh
quan chiuan chyuan cheuan chiuann
que chiue chyue cheue chiueh
qun chiun chyun cheun chiunn
chong chong chorng choong chonq
chou chou chour choou chow
chu chu chwu chuu chuh
chua chua chuar chuaa chuah
chuai chuai chwai choai chuay
chuan chuan chwan choan chuann
chuang chuang chwang choang chuanq
chui chuei chwei choei chuey
chun chuen chwen choen chuenn
chuo chuo chwo chuoo chuoh
chi chy chyr chyy chyh
da da dar daa dah
dai dai dair dae day
dan dan darn daan dann
dang dang darng daang danq
dao dau daur dao daw
de de der dee deh
dei dei deir deei dey
den den dern deen denn
deng deng derng deeng denq
di di dyi dii dih
dian dian dyan dean diann
diang diang dyang deang dianq
diao diau dyau deau diaw
die die dye diee dieh
ding ding dyng diing dinq
diu diou dyou deou diow
dong dong dorng doong donq
dou dou dour doou dow
du du dwu duu duh
duan duan dwan doan duann
dui duei dwei doei duey
dun duen dwen doen duenn
duo duo dwo duoo duoh
e e er ee eh
ei ei eir eei ey
er el erl eel ell
en en ern een enn
fa fa far faa fah
fan fan farn faan fann
fang fang farng faang fanq
fei fei feir feei fey
fen fen fern feen fenn
feng feng ferng feeng fenq
fo fo for foo foh
fou fou four foou fow
fu fu fwu fuu fuh
ga ga gar gaa gah
gai gai gair gae gay
gan gan garn gaan gann
gang gang garng gaang ganq
gao gau gaur gao gaw
ge ge ger gee geh
gei gei geir geei gey
gen gen gern geen genn
geng geng gerng geeng genq
gong gong gorng goong gonq
gou gou gour goou gow
gu gu gwu guu guh
gua gua gwa goa guah
guai guai gwai goai guay
guan guan gwan goan guann
guang guang gwang goang guanq
gui guei gwei goei guey
gun guen gwen goen guenn
guo guo gwo guoo guoh
ha ha har haa hah
hai hai hair hae hay
han han harn haan hann
hang hang harng haang hanq
hao hau haur hao haw
he he her hee heh
hei hei heir heei hey
hen hen hern heen henn
heng heng herng heeng henq
hong hong horng hoong honq
hou hou hour hoou how
hu hu hwu huu huh
hua hua hwa hoa huah
huai huai hwai hoai huay
huan huan hwan hoan huann
huang huang hwang hoang huanq
hui huei hwei hoei huey
hun huen hwen hoen huenn
huo huo hwo huoo huoh
yi i yi yii yih
ya ia ya yea yah
yan ian yan yean yann
yang iang yang yeang yanq
yao iau yau yeau yaw
ye ie ye yee yeh
yin in yn yiin yinn
ying ing yng yiing yinq
yong iong yong yeong yonq
you iou you yeou yow
yu iu yu yeu yuh
yuan iuan yuan yeuan yuann
yue iue yue yeue yueh
yun iun yun yeun yunn
zha ja jar jaa jah
zhai jai jair jae jay
zhan jan jarn jaan jann
zhang jang jarng jaang janq
zhao jau jaur jao jaw
zhe je jer jee jeh
zhei jei jeir jeei jey
zhen jen jern jeen jenn
zheng jeng jerng jeeng jenq
ji ji jyi jii jih
jia jia jya jea jiah
jian jian jyan jean jiann
jiang jiang jyang jeang jianq
jiao jiau jyau jeau jiaw
jie jie jye jiee jieh
jin jin jyn jiin jinn
jing jing jyng jiing jinq
jiong jiong jyong jeong jionq
jiu jiou jyou jeou jiow
ju jiu jyu jeu jiuh
juan jiuan jyuan jeuan jiuann
jue jiue jyue jeue jiueh
jun jiun jyun jeun jiunn
zhong jong jorng joong jonq
zhou jou jour joou jow
zhu ju jwu juu juh
zhua jua jwa joa juah
zhuai juai jwai joai juay
zhuan juan jwan joan juann
zhuang juang jwang joang juanq
zhui juei jwei joei juey
zhun juen jwen joen juenn
zhuo juo jwo juoo juoh
zhi jy jyr jyy jyh
ka ka kar kaa kah
kai kai kair kae kay
kan kan karn kaan kann
kang kang karng kaang kanq
kao kau kaur kao kaw
ke ke ker kee keh
ken ken kern keen kenn
keng keng kerng keeng kenq
kong kong korng koong konq
kou kou kour koou kow
ku ku kwu kuu kuh
kua kua kwa koa kuah
kuai kuai kwai koai kuay
kuan kuan kwan koan kuann
kuang kuang kwang koang kuanq
kui kuei kwei koei kuey
kun kuen kwen koen kuenn
kuo kuo kwo kuoo kuoh
la lha la laa lah
lai lhai lai lae lay
lan lhan lan laan lann
lang lhang lang laang lanq
lao lhau lau lao law
le lhe le lee leh
lei lhei lei leei ley
leng lheng leng leeng lenq
li lhi li lii lih
lia lhia lia lea liah
lian lhian lian lean liann
liang lhiang liang leang lianq
liao lhiau liau leau liaw
lie lhie lie liee lieh
lin lhin lin liin linn
ling lhing ling liing linq
liu lhiou liou leou liow
lü lhiu liu leu liuh
lüe lhiue liue leue liueh
lün lhiun liun leun liunn
long lhong long loong lonq
lou lhou lou loou low
lu lhu lu luu luh
luan lhuan luan loan luann
lun lhuen luen loen luenn
luo lhuo luo luoo luoh
lo lo lor loo loh
me me mer mee meh
ma mha ma maa mah
mai mhai mai mae may
man mhan man maan mann
mang mhang mang maang manq
mao mhau mau mao maw
mei mhei mei meei mey
men mhen men meen menn
meng mheng meng meeng menq
mi mhi mi mii mih
mian mhian mian mean miann
miao mhiau miau meau miaw
mie mhie mie miee mieh
min mhin min miin minn
ming mhing ming miing minq
miu mhiou miou meou miow
mo mho mo moo moh
mou mhou mou moou mow
mu mhu mu muu muh
na nha na naa nah
nai nhai nai nae nay
nan nhan nan naan nann
nang nhang nang naang nanq
nao nhau nau nao naw
ne nhe ne nee neh
nei nhei nei neei ney
nen nhen nen neen nenn
neng nheng neng neeng nenq
ni nhi ni nii nih
nian nhian nian nean niann
niang nhiang niang neang nianq
niao nhiau niau neau niaw
nie nhie nie niee nieh
nin nhin nin niin ninn
ning nhing ning niing ninq
niu nhiou niou neou niow
nü nhiu niu neu niuh
nüe nhiue niue neue niueh
nong nhong nong noong nonq
nou nhou nou noou now
nu nhu nu nuu nuh
nuan nhuan nuan noan nuann
nun nhuen nuen noen nuenn
nuo nhuo nuo nuoo nuoh
nia nia niar niaa niah
ou ou our oou ow
pa pa par paa pah
pai pai pair pae pay
pan pan parn paan pann
pang pang parng paang panq
pao pau paur pao paw
pei pei peir peei pey
pen pen pern peen penn
peng peng perng peeng penq
pi pi pyi pii pih
pian pian pyan pean piann
piao piau pyau peau piaw
pie pie pye piee pieh
pin pin pyn piin pinn
ping ping pyng piing pinq
po po por poo poh
pou pou pour poou pow
pu pu pwu puu puh
ran rhan ran raan rann
rang rhang rang raang ranq
rao rhau rau rao raw
re rhe re ree reh
ren rhen ren reen renn
reng rheng reng reeng renq
rong rhong rong roong ronq
rou rhou rou roou row
ru rhu ru ruu ruh
ruan rhuan ruan roan ruann
rui rhuei ruei roei ruey
run rhuen ruen roen ruenn
ruo rhuo ruo ruoo ruoh
ri rhy ry ryy ryh
sa sa sar saa sah
sai sai sair sae say
san san sarn saan sann
sang sang sarng saang sanq
sao sau saur sao saw
se se ser see seh
sei sei seir seei sey
sen sen sern seen senn
seng seng serng seeng senq
sha sha shar shaa shah
shai shai shair shae shay
shan shan sharn shaan shann
shang shang sharng shaang shanq
shao shau shaur shao shaw
she she sher shee sheh
shei shei sheir sheei shey
shen shen shern sheen shenn
sheng sheng sherng sheeng shenq
xi shi shyi shii shih
xia shia shya shea shiah
xian shian shyan shean shiann
xiang shiang shyang sheang shianq
xiao shiau shyau sheau shiaw
xie shie shye shiee shieh
xin shin shyn shiin shinn |
|